Günümüzde MOBA oyunları e-spor’un başını çekmektedir. Peki nasıl ortaya çıkmıştır bu MOBA? 10 yıl öncesine kadar ismini bile duymadığımız bu tür nasıl popüler olmuştur? Buna bir göz atalım.
RTS ve RPG oyunlarının karması diyebileceğimiz bir yapısı vardır. Bu fikir ilk olarak StarCraft: Brood War oyununda bir mod olan Aeon of Strife ile ortaya çıkmıştır. Bu yeni modda StarCraft’taki gibi ünite basma, orduları yönetme yoktu. Tam tersine her oyuncu kendi seçtiği güçlü bir karakteri yönetiyordu. Zamanın mod yapımcıları yapay zekanın yönettiği, oyunculardan bağımsız olan orduları yapmayı başardı. Bununla birlikte kendi kendine belli bir rotadan ilerleyen, bizim ‘’Minion’’ veya ‘’Creep’’ adını verdiğimiz üniteler ortaya çıktı. Bu üniteler oyunda bulunan ve güçlü kuleler tarafından savunulan 3 farklı koridordan karşı takıma saldırıyorlardı. Oyunun amacı ise bu kuleleri aşıp takımın ‘’esas’’ kulesini yerle bir etmekti. İşte bunu mod yapımcıları StarCraft: Brood War zamanında başardı.
Warcraft 3’ün 2003’te çıkmasının ardından, Eul isimli bir mod yapımcısı Aeon of Strife’a benzer bir oyun için kollarını sıvadı. Ortaya çıkardığı oyuna DotA (Defence of the Ancients) dedi. Warcraft 3 motorunun kapasitesiyle birlikte oyun çok daha hızlı gelişmeye başladı. Seçilebilecek karakter sayısı ve karakterlerin üzerine alabileceği eşya sayısı büyük ölçüde artmıştı. Yapay zekanın çıkardığı orduları veya karşı takımın karakterlerini öldürmek hem altın hem de tecrübe kazandırmaya başladı. Böylelikle büyük bir rekabetin ilk adımları atıldı.
Eul, DotA’yı çıkardıktan sonra üzerinde çalışmalarını sonlandırdı. Bununla birlikte bir çok mod yapımcısı kendi versiyonlarını denemeye başladı. En başarılı olan ise bilinen adıyla Guinsoo oldu. Guinsoo işe DotA: Allstars yaparak başladı. Allstars’da kendi fikirlerini ve diğer mod yapımcılarının fikirlerini harmanladı. Artık oyunda ormanlarda bulunan tarafsız birimler bulunuyordu. Alıncabilecek eşya sayısı daha da artmıştı. Hatta bazı eşyalar özel reçetesiyle birlikte birleştirilerek çok güçlü kombinasyonlar elde ediliyordu.
Guinsoo daha sonraları Steve “Pendragon” Mescon ile çalışmaya başladı. Pendragon hala çok genç olmasına rağmen fikirleri çok kaliteliydi. Bütün DotA oyuncularının buluştuğu, fikirlerini anlattığı, tartıştığı bir forum yarattı. Bu forum DotA’nın ilerlemesindeki en önemli faktör oldu. Oyundaki bir çok hata, bazı karakterlerdeki aşırı güçlülük durumları bu forum sayesinde kısa sürede dengelenmeye başladı.
2 yılın ardından Guinsoo oyunun bütün kontrolünü şu anda hala oyunu geliştirmekte olan Abdul “IceFrog” Ismail’e devretti. IceFrog bütün oyuncuları daha önce kimsenin yapmadığı kadar büyük bir ciddiyetle dinledi. Oyunun dengesini mükemmel hale getirdi. Diğer bir çok Multiplayer oyunu yeni haritalar çıkarmaya odaklanırken DotA: Allstars IceFrog’un önderliğinde tek bir harita olarak kaldı. IceFrog modun başına geçtikten kısa bir süre sonra oyun artık tamamen dengeli, oynanabilir bir oyun haline geldi.
Bu sırada Pendragon’un kurmuş olduğu forum 1.5 milyon kullanıcıyı buldu. DotA artık dünyada en çok oynanan oyunlardan birisiydi. Hatta o kadar popüler oldu ki İsveçli şarkıcı Basshunter DotA için bir şarkı yaptı.
2009’da DotA’nın benzeri 2 oyun ortaya çıktı. Birisi Gas Powered Games tarafından çıkarılan Demigod, diğeri ise Riot Games tarafından çıkarılan League of Legends. Demigod oyuncular tarafından dengesizliği yüzünden suçlandı ve başarısız oldu. Ancak Leauge of Legends çok büyük bir başarıya imza attı. İnsanlar LoL için DotA’nın varisi demeye başladılar. Hem Guinsoo hem de Pendragon Riot Games’e katıldı. Bu ikili her ne kadar DotA’yı yaratan ekibin çekirdeği olsalar da LoL’de DotA mekaniklerini kullanmadılar. Riot Games DotA oyuncularını çekmek için elinden geleni yaptı. Oyunu öğrenmeleri için rehberler yazıldı, oyunu öğreten videolar yapıldı. Oyuncuların en çok dert ettiği maç eşleştirme konusunda ise oyuncuların sempatisini kazandı. LoL bu sıralarda MOBA türleri içerisinde en çok oynanan oyun haline geldi.
2010’da S2 Games tarafından Heroes of Newerth çıkarıldı. Oyunun LoL’ı tahtından etmesi ve çok fazla kişi tarafından oynanması planlanıyordu. Oyun tamamen DotA’nın aynısıydı, farkları ise grafik olarak çok daha iyi olması ve LoL’ın yaptığı gibi oyuncuları destek sunması. S2 Games’in aklında DotA’nın aynısını daha kaliteli ve güzel bir biçimde yaparsak MOBA türünde tahta oturabiliriz fikri vardı ancak düşünceleri suya düştü. HoN düşünüldüğü gibi LoL’ı tahtından edemedi. Ancak Riot Games için çok daha büyük bir tehdit yaklaşıyordu.
2010 Ekim’inde Valve DOTA 2’yi duyurdu. IceFrog ile çalışmalara başlayan Valve DOTA 2’nin duyurulması şerefine tam tamına 1.6 milyon dolarlık bir turnuva sözü verdi. IceFrog, Warcraft 3 içinde harita yapımını sürdürürken bir yandan da Valve’ın Source motoruyla birlikte günümüzün en çok oynanan oyunlarından birisi olan DOTA 2’yi geliştirdi. DOTA 2 arkasındaki Steam desteği ve pazarlama konusunda başarılı bir firma olan Valve ile Riot Games’in en büyük rakibi haline geldi.
Valve’ın yıllık olarak düzenlediği The International turnuvaları e-spor’un gelişmesinde kilit rol oynamaktadır. Ödül havuzları 2010’a kadar oyuncuların bunu bir meslek haline getirmesine izin vermiyordu, ancak 1.6 milyon dolar gibi muhteşem bir rakamla birlikte e-spor tarihi tekrardan yazılmaya başlandı. Zamanın profesyonel Dota oyuncuları artık e-spor’u bir kariyer olarak seçebilmeye başladı. Valve tarafından çıkarılan Free to Play isimli belgesel bu dönemde yaşanılanları çok iyi bir şekilde açıklamaktadır. Şu anda ise The International 5 yaklaşmakta, ve ödül havuzu turnuvaya 1 ay kala 15 milyon dolara yaklaşmış durumda. Bu 1 aylık süreçte Valve tarafından satılan Compendium dergileri ile birlikte ödül havuzunun çok daha fazla artması bekleniyor. Ödül konusunda bütün rekorları elinde tutan DOTA 2 bu sene bir rekora daha koşuyor.
Son olarak Source 2 motorunun çıkmasıyla DOTA 2 REBORN karşımıza çıktı. Bir çok oyuncunun istediği Dota’nın ortaya çıkışına sebep olan modlama sistemi artık DOTA 2’ye de geldi. Valve bir kere daha oyuncularının gönlünü kazanmayı başardı. Hala beta aşamasında olan DOTA 2 REBORN’un betadan çıkmasını biz de büyük bir heyecanla bekliyoruz.
