Sabrina Wong‘un katıldığı ilk espor etkinliği MLG Anaheim 2014‘tü. Turnuva Nintendo’nun “Super Smash Bros. Melee” oyunu hayranları için önemli bir turnuvaydı. Bu turnuva 2011’den beri Major League Gaming tarafından düzenlenen ilk “Smash” turnuvası olmakla birlikte, 2006’dan beri yapılan ilk “Melee” turnuvasıydı. Ancak, Anaheim Kongre Merkezi’ni dolduran ve tezahürat yapan binlerce hayranın arasında Wong kendinden başka yalnızca dört kadın daha sayabilirdi.
Şu sıralar bir espor organizasyonu olan Immortals‘ın turnuvalarına öncülük eden Wong bu konu hakkında; “Çok kafam karışmıştı çünkü bunun çok iyi bir deneyim olduğunu düşünüyordum. Nedenini anlamadım.” dedi.
Espor son yıllarda popülarite patlaması yaşadı. Piyasa araştırma şirketi Newzoo‘ya göre sektör hacminin bu yıl 900 milyon doları aşması bekleniyor. Öyle ki espor turnuvaları, ESPN ve Turner gibi bazı iletişim sektörü devlerinin yayınladığı geleneksel sporların ödül havuzlarıyla rekabet içerisinde.
İzleyicileri genellikle erkek ve 2000’li yıllarda doğmuş olan kişiler olmasına rağmen espor’un daha çeşitli hale geldiğinin işaretleri görülebilmekte. 13-40 yaş arasındaki ABD hayran kitlesinin yaklaşık %29’u espor müsabakalarını geçen yıl izlemeye başladı ve Nielsen Games‘in yayınladığı bir raporda “espor’ları uzun süredir takip eden taraftarların milenyum çocuğu olma ihtimali daha az.” denildi. Aynı rapor kadınların ABD hayran kitlesinin %25’ini oluşturduğuna da değiniyor.
Bununla birlikte, profesyonel kadın oyuncuların sayısı halen çok az. İronik bir şekilde bu durum endüstrinin kadınlara çekici gelmemesinin sebeplerinin en başında gözüküyor.
Tabii ki bunun bazı önemli istisnaları da var. Shanghai Dragons, açılış sezonunda Overwatch Ligi’nin ilk kadın oyuncusu olan Se-yeon “Geguri” Kim ile sözleşme imzaladı. Sasha “Scarlet” Hostyn halihazırda uluslararası büyük bir “Starcraft II” turnuvası kazanan tek kadın. Team Dignitas geçen yıl tamamı kadınlardan oluşan bir Counter Strike: Global Offensive takımı kurdu. Dünya çapında bir espor organizasyonu olan Gen G. kısa süre önce Tina “TINARAES” Perez ve Maddison “Maddiesuun” Mann ile sözleşme imzalayarak tamamı kadınlardan oluşan bir ABD “Fortnite” takımı oluşturdu. Ülkemizde ise Beşiktaş, Türkiye’deki ilk kadın CS:GO takımı kurdu.
“Kadın oyunculara bakmaya başladık ve erkek oyunculardan daha iyi olmasalar da, iyi olduklarını fark ettik.” diyor Gen G.’nin ortaklıklardan sorumlu başkanı Jordan Sherman. “Fakat hiçbir kadın oyuncuya profesyonel bir çevreye girme ve bir organizasyonun parçası olarak rekabetçi bir şekilde oynama fırsatı verilmedi.”
Gen G., kısa bir süre önce Kristen Valnicek‘i yeni oyun girişimleri departmanının sorumlusu olarak işe aldı. Valnicek, KittyPlays ismiyle yaptığı Twitch yayınlarının yanı sıra, çoğunluğunu kadınların oluşturduğu ve yaklaşık 100 yayıncının yayın yaptığı Team Kitty’nin kurucusu olan popüler bir Twitch yayıncısı. Valnicek yeni görevinde, yeni sponsorluk anlaşmaları, işe alımlar ve topluluk ilişkileri üzerine çalışacak. Ayrıca Variety’e yaptığı açıklamada espor endüstrisinde işletme rolüne geçen ilk kadın yayıncı olduğunu söyledi.
Valnicek, “Bazı rol modellere sahip olsak da, rol modelimizin internet üzerinden ele alınmasının kadınlar için bu engeli yarattığını düşünüyorum, ancak bence “Fortnite” ile bütün cinsiyetlerin kucaklandığını görebiliyoruz. Topluluk çok ama çok olumlu.” dedi.
Immortals CEO’su Noah Whinston “Düşündüğümüzde, gerçek bir hayranlık yaratmanın yolu, yalnızca kazanmak ya da kaybetmekten bir miktar daha fazla şeyler yapmaktan geçiyor.” dedi. Immortals, ligde en fazla kadın taraftara sahip olduğu iddia edilen Overwatch Ligi takımlarından L.A. Valiant’ın sahibi. “Bir kuruluşun hayranı olduğunuz zaman, bir kuruluşun hayran topluluklarına katıldığınız zaman, çevrenizdeki herkesin sizinle aynı temel inançlara sahip olduğunu biliyorsunuz.”
Immortals’ın değerleri, tüm oyuncuları ve çalışanları arasında tutarlı, kapsamlı ve konuksever bir topluluk oluşturdu. Noah Whinston espor’a mevcut durumdaki desteklerin sınırlı olduğuna inanıyor, çünkü dünya nüfusunun yaklaşık yarısı espor’u hoş karşılamıyor. Bu yüzdelik dilim, LGBTQ topluluğunu ve cinsiyete dahil olmayanları da topluluğa eklediğiniz zaman daha da yukarılara tırmanabilir.
Oyunlarda Kâr Amacı Gütmeyen Kadınlar kurucusu ve finans müdürü David Smith‘e göre esporların çeşitlilik eksikliği gelecekteki erişimini ve kar marjını olumsuz etkileyebilir. “Halihazırdaki büyük miktardaki erkek izleyici, espor’un bir parçası olmak isteyen tüm şirketleri destekleyecek kadar büyük değil.”
Whinston Immortals’ın marjinalleştirilmiş bir gruptan bir oyuncuyu asla işe almayacaklarını, kadın oyunculara yönelik bir lig gibi şeylerin de pek mümkün olmadığını söylüyor. “Bence önümüzdeki üç ila beş yıllık OWL’de profesyonel kalibreli kadın oyuncuların bir neslin bulunduğundan emin olmanın en iyi yolu, taban seviyesinde başlamaktır.” dedi. “OWL için fazlasıyla genç ve deneyimsiz olan yetenekli kadın oyunculara yine de o merdivenleri tırmanmak ve deneyim kazanmak için başlangıç seviyesinde şans verilmeli. Bu yetenekli oyunculardan bazılarını ilerleyen süreçte profesyonel aşamada görmeyi umuyoruz.”
Toxic oyuncular da hala büyük bir sorun olmaya devam ediyor. Bu yılın başlarında Dallas Fuel oyuncuları Timo “Taimou” Kettunen ve Félix “xQc” Lengyel ayrı ayrı suçlardan disiplin cezası aldılar. Kettunen kişisel yayınında eşcinsellik karşıtı saldırılarından dolayı 1000$ cezaya çarptırılırken, Lengyel ise hem sosyal medyada hem de ligin yayınında kullandığı ırkçı ifadelerden ötürü 4 maçtan men ve 4000$ para cezası aldı. OWL, 14 yaşındaki bir hayranıyla ilişkiye girdiği iddia edilen 21 yaşındaki Boston Uprising oyuncusu Jonathan “DreamKazper” Sanchez’in sözleşmesini feshetti.
Hem Immortals hem de Gen G. oyuncuları arasındaki bu durumla mücadelenin en iyi yönteminin medya eğitimi olduğuna inanıyor. Gen G. kısa süre önce eski NBA yıldızı Chris Bosh‘u oyuncu yönetim danışmanı olarak görevlendirirken, Immortals ise You Can Play ve GLAAD gibi organizasyonları oyuncuları ile konuşmak ve onlara farklı sosyal sorunlarla baş etmeyi öğretmek adına düzenli olarak davet ediyor.
Immortals, L.A. Valiant ve MIBR’nin Halkla İlişkiler müdürü Jen Neale “Bu genç çocukları getiriyoruz. Onları 17-18 yaşında bilgisayarlarının arkasından kopardık ve profesyonel birer sporcu gibi davranmalarını beklediğimiz bir ortama fırlattık. NBA veya NHL’den gelen bir oyuncunun sahip olduğu sosyal becerilere sahip değilseniz eğer bu biraz öğrenme gerektiren bir durum.” diyor.
Ancak medya eğitimi sayesinde Neale, Immortals oyuncularının önemli ölçüde değiştiğini söyledi. “Konuşma ve etkileşim şekillerini değiştirdiler ve kendilerini hayranlarımıza sundular.”
Sherman “İnterneti bir bütün olarak durdurabileceğimizi sanmıyorum ancak bence kendi rolümüzü oynayabiliriz. Bence bizim rolümüz şunu diyor ‘Kadın oyunculuğu için bir taahhütte bulunacağız. Kadın topluluklarının örgütlenmesi için bir taahhütte bulunacağız. Kim olduğumuz ya da nasıl oynadığımız için kimseden özür dilemeyeceğiz ve bizler bizi destekleyen bir hayran kitlesi oluşturacağız.’ Eğer bu yolu alırsak, Gen G. bir şeylere karşı duracak ve hızla büyüyeceğiz. Çünkü biz bu mesajın etrafında birçok kişinin toplanacağını düşünüyoruz.” dedi.